Samedan
| Samedan | |
|---|---|
 Blazono de Samedan | |
 Samedan | |
| Kantono | Grizono |
| Distrikto | Malojo |
| Komunumaro | Supra Engadino |
Koordinatoj | 46°32′2″N 9°52′20″O / 46.53389°N, 9.87222°O / 46.53389; 9.87222 (Samedan)Koordinatoj: 46°32′2″N 9°52′20″O / 46.53389°N, 9.87222°O / 46.53389; 9.87222 (Samedan) |
| Nombro de enloĝantoj | 2976 |
| Areo | 113,80 km² |
| Alteco | 1721 m super marnivelo |
| Poŝtkodo | 7503 |
| Komunumkodo | 3786 |
 Mapo de Samedan | |
Enhavo
1 Pri la komunumo
2 Geografio
3 Najbaraj komunumoj
4 Trafiko
5 Historio
6 Notoj kaj referencoj
7 Eksteraj ligiloj
8 Bildoj
Pri la komunumo |
Samedan (germanlingva kaj ĝis 1943 oficiala nomo Samaden) estas komunumo kaj ĉefloko de la komunumaro Supra Engadino kaj la distrikto Malojo en Kantono Grizono, Svislando. Ĝi havis 2976 loĝantojn je la 31-a de decembro 2009.
Geografio |
Samedan situas en la centro de Supra Engadino ĉe la bordo de la rivero Eno. Al la komunumo apartenas krom la vilaĝo Samedan la vilaĝeto Muragl, la suba parto de la Valo Bever kaj kiel eksklavo la Valo Roseg.
Najbaraj komunumoj |
La komunumo Samedan limas en nordo al Bergün/Bravuogn, en nordoriento al Bever, en sudoriento al La Punt-Chamues-ch, en sudo al Pontresina, en sudokcidento al Celerina/Schlarigna, en okcidento al Sankta Maŭrico, kaj en nordokcidento al eksklavo de Bever. La eksklavo Valo Roseg limas en nordo al Celerina/Schlarigna, en okcidento al Pontresina, en sudo al Lanzada (Lombardio, Italio), en sudokicento al Silso en Engadino, en okcidento al Silvaplana, kaj en nordokcidento al Sankta Maŭrico.
Trafiko |
Tra Samedan pasas la kantona ĉefvojo n-ro 27, kiu de Malojo-Pasejo kondukas tra la tura valo al Tirolo. La komunumo disponas pri stacidomo ĉe la Retia Fervojo. En oriento de la komunumo situas la Flughaveno Samedan kun la ICAO-Kodo LSZS. La tutjare malfermita flughaveno estas sur alteco de 1707 m s.m. la plej alte situanta flughaveno de Eŭropo. Ĝi estas bazo de la Svisa Savaergardo.
Historio |
La unua dokumenta mencio de Samedan datiĝas el la jaro 1156 kiel Samadn. En la jaro 1288 en la supra vilaĝoparto ekzistis mencio pri vilaĝoturo. En la jaro 1462 Samedan fariĝis la sidejo de la malalta tribunalo Sur Funtauna Merla. Dum la Ŝvaba Milito respektive Tirola Milito de 1499 la vilaĝo estas rabobruligita. En la 16-a jarcento la familioj von Salis kaj von Planta, kiuj atingis grandan riĉecon, konstruigis plurajn belajn kaj reprezentivajn konstruaĵojn en la centro de Samedan. En la jaro 1812 estis menciita la unua hospitalo. La jaro 1830 estas la jaro de la komenciĝanta turismo. Estis konstruitaj hoteloj kaj okazis la unua grimpo de pluraj montopintoj. En la jaro 1903 estis inaŭgurita la linio de la Retia Fervojo.
[1]
Notoj kaj referencoj |
↑ Fonto: Ottavio Clavuot: Samedan en Historia Leksikono de Svislando (2011-01-10)
Eksteraj ligiloj |
- Oficiala retejo de la komunumo Samedan
Samedan en la Historia Leksikono de Svislando germane france itale
- Vidu ankaŭ en la Vikimedia Komunejo la kategorion Samedan – (Kolekto de bildoj kaj plurmediaj dosieroj)
Bildoj |
Flughaveno Samedan
Domo Planta
Preĝejo de Samedan
Hospitalo Supra Engadino
Stacidomo samedan
| ||||||
