Gfyuki

	; República del Paraguay hispane; Tetã Paraguái gvaranie;
	; Paragvaja Respubliko;
; ;	; ;
; Detaloj;	; Detaloj;
	; Nacia himno: Paraguayos, República o muerte;
	; Nacia devizo: Paz y justicia ; Paco kaj justeco;
	; ;
Bazaj informoj;
; Ĉefurbo;	; Asunciono;
; Oficiala(j) lingvo(j);	; hispana lingvo, gvarania lingvo;
; Plej ofta(j) religio(j);	; katolikismo (89,6%) ; protestantismo (6,2%);
; Areo ; % de akvo;	406 752 km²; 2,3 %;
; Loĝantaro;	; 6 802 295 ;
; Loĝdenso;	14,2 loĝ./km²;
; Horzono;	UTC−04:00;
; Interreta domajno;	; .py;
; Landokodo;	PRY;
; Telefona kodo;	+595;
; Plej alta punkto;	Cerro Tres Kandú;
; Plej malalta punkto;	; Paragvajo;
Politiko;
; Ŝtatestro;	Mario Abdo Benítez;
; Nacia tago;	; 15-a de majo;
; Sendependiĝo disde Hispanio;	; 14-a de majo 1811;
Ekonomio;
; Valuto;	; paragvaja gvaranio (PYG);
; MEP;	laŭ 2005;
– suma;	; $ 28 342 miliardoj;
– pokapa;	$ 4 555;
; ; v • d • r; ;	; ;

Paragvajo (hispanlingve Paraguay, en Esperanto ankaŭ malofte Paragŭajo) estas lando en Sud-Ameriko

Enhavo

1 Geografio

2 Ĝeneralaj informoj

3 Historio

4 Administra divido
- 4.1 Esperantigo de ĉefaj paragvajaj urboj kaj vilaĝoj

5 Naturo
- 5.1 Faŭno
  - 5.1.1 Birdoj

6 Kulturo
- 6.1 Literaturo
- 6.2 Kuirarto

7 Vidu ankaŭ

8 Notoj

9 Eksteraj ligiloj

Geografio |

Ipoao

Ĝeneralaj informoj |

Landkodo: PY.

E-nomo: Paragvaja Respubliko.

Nacia nomo: República del Paraguay.

Areo: 406.752 kv.km.

Politika sistemo: Prezidenta respubliko.

Ŝtatestro: prezidento Mario Abdo Benítez ĝis la 15-a de aŭgusto 2018

Ĉefurbo: Asunciono (729 mil).

Adm. divido: 19 departementoj kaj federacia provinco.

Loĝantaro: 6.996.245(2009), inter ili 89,2% paragvajanoj, 3,3% brazilanoj.

Ŝtatlingvo: hispana lingvo kaj gvarania lingvo.

Parollingvoj: nur gvarania 45%, dulingvaj (gvarania-hispana) 49%, nur hispana 6%.

Kredantoj: katolikoj (89,6%), protestantoj (6,2%).

Eksporto: kotono, sojo, oleoj, viandaĵo.

Pokapa GNP: 4.555 $ (2005).

Organizoj: UNO (1945), OAŜ.

Historio |

Esperanto-movado

Ankaŭ vidu:

Jezuito

Milito de la Trilanda Alianco

Administra divido |

Paragvajo dividiĝas en 18 departementoj:

Departemento	Loĝantaro (08/2002)	Ĉefurbo
Alto Paraguay	15.008	Fuerte Olimpo
Alto Paraná	563.042	Ciudad del Este
Amambay	64.153	Pedro Juan Caballero
Asunción	513.399	Asunción
Boquerón	45.617	Filadelfia
Caaguazú	448.983	Coronel Oviedo
Caazapá	139.241	Caazapá
Canindeyú	140.551	Salto del Guairá
Central	1.363.399	Areguá
Concepción	180.277	Concepción
Cordillera	234.805	Caacupé
Guairá	176.933	Villarrica
Itapúa	463.410	Encarnación
Misiones	103.633	San Juan Bautista
Ñeembucú	76.738	Pilar
Presidente Hayes	81.876	Villa Hayes
Paraguarí	226.514	Paraguarí
San Pedro	318.787	San Pedro

Esperantigo de ĉefaj paragvajaj urboj kaj vilaĝoj |

- Asunciono
- Enkarnasjo
- Filadelfio
- Koncepciono
- Koronel Ovjedo
- Petro Johano Kabalero
- Urbo de la Oriento
- Vilariko

Naturo |

La Rezervejo San Rafael estas unu el plej gravaj lokoj por la konservado de la naturo en Paragvajo kun 730 km². Tamen estas tro malsufiĉe zorgata fare de la ŝtato. Tiele okazas kontraŭleĝaj lignoprenado, ĉasado kaj oftaj incendioj.

Faŭno |

Birdoj |

Paragvajo kun relative malgranda etendo enhavas grandan riĉon de birdospecioj pro la kuniĝo de diversaj ekoregionoj de granda biodiverseco kaj nombro de endemioj. Kelkaj el tiuj reginoj estas gravaj eĉ je tutmonda nivelo kiaj la Atlantika Arbaro kaj la Cerado, el kiuj la unua estas ege minacata ĉar restas malpli ol 10 % el la origina kovro. Estas registritaj 681 specioj kaj aliaj 35 nur hipoteze pro manko de dokumentado. Granda parto de la ornitologoj kiuj studis la birdaron paragvajan estis eksterlandanoj, unue hispanaj jezuitoj, poste usonaj, anglaj kaj germanaj esploristoj, kaj argentinaj aŭ nordamerikaj ornitologoj. Tiele la kolektoj estas ĉiuj eksterlande kaj tiuj enlandaj estas tro abandonitaj pro manko de zorgado.^[1]

Kulturo |

Literaturo |

Augusto Roa Bastos

Kuirarto |

Paragvaja supo (hispane Sopa paraguaya) estas tipa plado de la paragvaja kuirarto, produkto de gvarania kaj hispana sinkretismo. La Gvaranioj kutimis manĝi pastajn nutraĵojn faritajn el maizfaruno aŭ manioko envolvitajn en folioj de "güembé" (Philodendron bipinnatifidum - arba filodendro) aŭ banano kaj kuiritajn inter varma cindro.

Chipa aŭ chipá (gvaranie chipa) estas malgranda pano farita el amelo, manioko, dur-fromaĝo, lakto, ovoj, butero kaj salo; oni povas ankaŭ aldoni iom da bakpulvoro kaj/aŭ iomete da oranĝsuko kaj/aŭ sunflora oleo.

Vidu ankaŭ |

Ekoregionoj en Paragvajo

Notoj |

↑ Alberto Esquivel kaj Salvador J. Peris, "Turismo ornitológico. San Rafael, emblema ornitológico de Paraguay" en Aves y naturaleza, Madrido, nº 17, paĝoj 36-39.