Gfyuki

Krupina
hungare: Korpona, germane: Karpfen
urbo
Vido al Krupina
Blazono
Oficiala nomo: Krupina
Lando	Slovakio
Regiono	Regiono Banská Bystrica
Distrikto	Distrikto Krupina
Historia regiono	Supra Hungarujo
Parto de	Hont
Rivero	Krupinica
Situo	Krupina
- alteco	262 m s. m.
- koordinatoj	48°21′13″N 19°04′00″E  /  48.35361°N, 19.066667°O / 48.35361; 19.066667 (Krupina)
Areo	88,669 km² (8 866,9 ha)
Loĝantaro	7 788 (31.12.2010)
Unua skribmencio	1135
Horzono	MET (UTC+1)
- somera tempo	MET (UTC+2)
Poŝtkodo	963 01
Telefona antaŭkodo	+421-45
Aŭtokodoj	KA
NUTS	518557
Situo enkadre de Slovakio
Situo enkadre de Regiono Banská Bystrica
Vikimedia Komunejo: Krupina
Retpaĝo: www.krupina.sk
Portalo pri Slovakio

Krupina, hungare Korpona, germane Karpfen estas urbo en Slovakio.

Situo |

Gvatturo de Krupina

Krupina situas en valo, laŭ ĉefvojo Budapeŝto-Zvolen, laŭ fervojo Šahy-Zvolen.

Historio |

La urbo fondiĝis en la 11-a j.c., kiam Stefano la 1-a (Hungario) setligis germanojn. En la 13-a j.c. saksaj ministoj alvenis. La unua mencio devenis el 1238 en latina formo Corpona. La tataroj detruis la komunumon en 1241. En la 15-a j.c. la setlejo havis urbomuron, krome ankaŭ la preĝejo havis defendan muron. En 1541 sur pinto de la proksima monto sentinela turo estis konstruita. En 1582 la turkoj ne povis okupi la komunumon. Tiutempe ĝi iĝis departementejo de Hont. En 1604 armeo de Stefano Bocskai okupis la urbon, post unu jaro parlamento okazis. La turkoj rabadis en 1626 kaj en 1647, sed en 1678 la turkoj dufoje vane sieĝis la urbeton. En 1682 Emeriko Thököly, en 1703 Francisko Rákóczi la 2-a okupis ĝin kaj tenis ĝin ĝis 1708, kiam retitiĝanta armeo bruligis la urbeton. En 1724 gimnazio ekfunkciis. En 1910 loĝis en la urbeto 4016 da homoj, (3460 slovakoj kaj 484 hungaroj). Ĝis Traktato de Trianon ĝi apartenis al Hont (historia departemento), kie estis distriktejo, poste ĝi apartenis al Ĉeĥoslovakio, fine al Slovakio. En 2001 plejparte slovakoj loĝis tie.

Vidindaĵoj |

• muro, kiu ĉirkaŭis la mezepokan preĝejon
  


• romanika paroĥa preĝejo el la 13-a j.c., poste barokiĝis


• baroka-klasikisma kapelo omaĝe al Dolora Virgpatrino el 1794
  


• kapelo omaĝe al Sankta Anna el 1852
  


• baroka monumento-kolono pri Sankta Triunuo el 1752
  


• klasikisma luterana templo el 1786
  


• renesancaj loĝdomoj el la 16-a j.c.


• muzeo


• sentinela turo
  

Partneraj lokoj |

• 
  Nepomuk, Ĉeĥio
  


• 
  Krapinske Toplice, Kroatio
  

Famuloj |

En la iama Korpona naskiĝis hungara fotisto Kata Kálmán.

Famaj nomportantoj |

La hungaran nomon "Korpona" portis:

• Kornél Korponai


• János Korponay


• Julianna Korponay